مقایسه تغذیه درختان، چرخه عناصر غذایی و خصوصیات خاک در گونههای دست کاشت جنگل دارابکلا-ساری

در این تحقیق به منظور بررسی میزان رویش و چرخه عناصر غذایی در گونه های جنگل کاری شده (افرا پلت، گردو، ون، آزاد، بلوط و کاج بروسیا) در جنگل آموزشی-پژوهشی داربکلا مازندران، قسمتی از جنگل کاری های منطقه که شامل 6 گونه مورد بررسی که دارای شرایط یکسان شیب و جهت بودند، انتخاب گردید. از هر گونه در هر توده، 6 درخت سالم جهت نمونه برداری برگی انتخاب گردید. از کل توده ها آماربرداری صد در صد بعمل آمد و پارامترهای قطر برابر سینه و ارتفاع اندازه گیری شد. برای بررسی رویش قطری از دستگاه مته سال سنج استفاده شد. برای بررسی میزان تغذیه و بازجذب عناصر غذایی در گونه های مورد مطالعه طی دو مرحله نمونه برداری برگ صورت گرفت. مرحله اول در اواسط مرداد (1388) در اوج پویایی تغذیه ای درختان و مرحله دوم از اوسط مهر ماه (1388) تا اواخر آذر با توجه به گونه صورت گرفت. جمع آوری بیوماس برگ به صورت ماهیانه با بکارگیری 3 تله در هر توده انجام شد. برای بررسی خاک گونه های مورد مطالعه از عمق های 5-0 و 15-5 سانتیمتر با 5 تکرار به صورت تصادفی نمونه برداری گردید. نتایج نشان داد در بین 6 گونه مورد بررسی بلوط بلند مازو و آزاد به ترتیب بیشترین و کمترین میزان قطر برابر سینه را دارند. بیشترین ارتفاع نیز در بلوط بلند مازو و کمترین ارتفاع در کاج بروسیا مشاهده شد. ضریب قدکشیدگی در گونه های آزاد و ون بیش از 100 و در سایر گونه ها کمتر از 100 بدست آمد. آنالیز نتایج خاک نشان داد بالاترین میزان نیتروژن کل، فسفر و کلسیم، اسیدیته و هدایت الکتریکی متعلق به خاک توده گردو و بالاترین مقدار پتاسیم و منیزیم در خاک افرا وجود دارد. مقدار رطوبت، کربن و نسبت کربن به نیتروژن در بلوط نسبت به سایر گونه ها بیشتر بود. همه ی عناصر غذایی برگ تابستانه کاج بروسیا بجز نیتروژن کمترین غلظت در بین گونه ها نشان دادند. در حالی که بالاترین غلظت نیتروژن در گردو، فسفر در آزاد و پتاسیم، کلسیم و منیزیم در افرا پلت بدست آمد که حاکی از جذب بالای این عناصر در این گونه هاست. بیشترین غلظت نیتروژن و منیزیم برگ پائیز در گردو، پتاسیم و کلسیم در ون و فسفر در افرا پلت بدست آمد. بازجذب عناصر غذایی که نشان دهنده مقداری از عناصر غذایی است که در طی پیری برگ از برگ به درخت برگشت داده می شود در گونه های مورد مطالعه بدین ترتیب بدست آمد که نیتروژن در گونه آزاد، فسفر در ون، پتاسیم در بلوط و کلسیم و منیزیم در افرا پلت بیشترین بازجذب را داشته اند. این میزان بازجذب بدون احتساب مقدار عناصر آبشویی بدست آمده است. نتایج حاصل از تجزیه مولفه های اصلی(pca) نیز فاکتورهای کلیدی در تفکیک هر گونه را نسبت به سایر گونه ها در جذب و بازجذب و خواص خاک را مشخص ساخت. ارزیابی گونه های مورد مطالعه با استفاده از فرآیند سلسله مراتبی (ahp) نشان داد که که گونه های افرا پلت و کاج بروسیا شرایط مناسبی را دارا می باشند.